Tomas Rosicky, được mệnh danh là “Tiểu Mozart” (Little Mozart), là một trong những tiền vệ tài hoa nhất của bóng đá Cộng hòa Czech
Nổi bật với kỹ thuật điêu luyện và lối chơi sáng tạo, sự nghiệp của Rosicky trải dài qua các CLB Sparta Prague, Borussia Dortmund, Arsenal, và đội tuyển quốc gia Czech. Thế nhưng, sự nghiệp đó không thể vươn tới đỉnh cao do bị kìm hãm bởi những chấn thương dai dẳng.
Hành trình sự nghiệp
Khởi đầu tại Sparta Prague (1998-2001)
Tomas Rosicky, sinh ngày 4 tháng 10 năm 1980 tại Prague, Cộng hòa Czech, bắt đầu sự nghiệp tại lò đào tạo trẻ của Sparta Prague, nơi cha và anh trai anh, Jiří, từng chơi bóng. Anh ra mắt đội một năm 1998 ở tuổi 18, ghi 5 bàn trong 41 trận tại Czech First League, giúp Sparta vô địch quốc gia hai mùa liên tiếp (1998-99, 1999-2000).
Theo MF Dnes, việc anh ghi bàn ở Champions League 2000-01 trước Shakhtar Donetsk và Arsenal, thu hút sự chú ý của Borussia Dortmund. Tháng 1 năm 2001, anh chuyển đến Dortmund với giá 25 triệu mark(khoảng 8 triệu bảng), lập kỷ lục chuyển nhượng của Bundesliga thời điểm đó.
Borussia Dortmund (2001-2006)
Tại Dortmund, Rosicky nhanh chóng trở thành trụ cột, ra sân 149 trận, ghi 20 bàn và kiến tạo 28 lần. Anh giúp đội vô địch Bundesliga 2001-02 và vào chung kết UEFA Cup 2002, dù thua Feyenoord 2-3. Bild ca ngợi anh là “nhạc trưởng” của Dortmund, với biệt danh “Tiểu Mozart” do khả năng điều tiết trận đấu.
Tuy nhiên, khủng hoảng tài chính của Dortmund từ 2004 khiến đội bán nhiều trụ cột và Rosicky chuyển đến Arsenal vào tháng 5 năm 2006 với giá 6,8 triệu bảng. Anh giành Quả bóng Vàng Czech năm 2001 và 2002 trong giai đoạn này.
Arsenal (2006-2016)
Rosicky cống hiến 10 năm cho Arsenal, ra sân 247 trận, ghi 28 bàn và kiến tạo 22 lần, giành hai FA Cup (2014, 2015). The Telegraph nhấn mạnh rằng anh là nhân tố quan trọng trong lối chơi tấn công của Arsène Wenger, dù chấn thương gân kheo khiến anh nghỉ cả mùa 2008-09 và nhiều giai đoạn khác. iDNES.cz mô tả thời kỳ Arsenal của anh là “bản giao hưởng dang dở” do chấn thương, nhưng anh vẫn được CĐV yêu mến vì tinh thần cống hiến. Rosicky rời Arsenal năm 2016 để trở lại Sparta Prague.
Trở lại Sparta Prague và giải nghệ (2016-2017)
Rosicky tái hợp Sparta Prague vào tháng 8 năm 2016, nhưng chỉ chơi 12 trận, ghi 1 bàn do chấn thương liên miên. Theo The Guardian, anh giải nghệ vào tháng 12 năm 2017 ở tuổi 37, trong màu áo Sparta, nơi anh bắt đầu sự nghiệp. Rosicky chia sẻ trong họp báo: “Cơ thể tôi không thể tiếp tục nữa. Tôi không làm được gì cho Sparta và đồng đội“. Sport.cz gọi quyết định giải nghệ là “ý nghĩa và trọn vẹn” với một huyền thoại Czech.
Đội tuyển Cộng hòa Czech (2000-2016)
Rosicky ra sân 105 lần cho đội tuyển Czech, ghi 23 bàn, là cầu thủ khoác áo đội tuyển nhiều thứ ba lịch sử. Anh tham dự bốn kỳ Euro (2000, 2004, 2012, 2016) và World Cup 2006, giải mà anh bắt đầu làm đội trưởng. MF Dnes nhấn mạnh hai bàn thắng của anh vào lưới Mỹ tại World Cup 2006, đặc biệt là cú sút xa ở phút 36, là khoảnh khắc định nghĩa sự nghiệp quốc tế. Rosicky giã từ đội tuyển sau Euro 2016, để lại “khoảng trống lớn” trong lòng CĐV Czech.
Phong cách thi đấu
Kỹ thuật và sáng tạo
Rosicky là tiền vệ tấn công với kỹ thuật điêu luyện, thường điều tiết nhịp độ trận đấu bằng các đường chuyền tinh tế. Theo FBref.com, anh có trung bình 1,8 đường chuyền tạo cơ hội mỗi 90 phút tại Premier League, với tỷ lệ chuyền bóng chính xác 83%. Kicker mô tả anh như “nhạc trưởng” với khả năng rê bóng (2,2 pha rê bóng thành công mỗi trận, theo Opta) và kiến tạo từ những pha xử lý bất ngờ
Đồng đội tại Arsenal Cesc Fàbregas ca ngợi: “Tomas chơi bóng như một nghệ sĩ. Anh ấy có thể mở khóa bất kỳ hàng tiền vệ nào bằng một đường chuyền”. HLV: Arsène Wenger đánh giá: “Rosicky là cầu thủ đặc biệt. Cậu ấy điều khiển trận đấu với sự thanh thoát, như Mozart soạn nhạc”. Ngay cả đối thủ Frank Lampard cũng nhận xét: “Rosicky rất khó kèm. Anh ấy luôn tìm được khoảng trống và khiến bạn phải chạy theo”.
Tốc độ và năng lượng
Rosický sở hữu tốc độ ấn tượng, đặc biệt trong các pha bứt phá ở tuyến giữa. Opta ghi nhận anh có trung bình 1,7 pha bứt tốc mỗi trận tại Premier League. Süddeutsche Zeitung ca ngợi anh là “cỗ máy năng lượng” tại Dortmund, với khả năng pressing (2,1 lần cắt bóng mỗi trận) và hỗ trợ phòng ngự.
“Máy chạy” Theo Walcott ca ngợi: “Tomas chạy nhanh như một chiếc xe đua, ngay cả khi đã ngoài 30. Anh ấy luôn khiến đối thủ bất ngờ”. HLV Jürgen Klopp (dẫn dắt Dortmund sau thời Rosický) nhận xét: “Rosicky là mẫu tiền vệ hoàn hảo cho Dortmund. Tốc độ và nhiệt huyết của anh ấy truyền cảm hứng”. “Máy quét” Michael Essien cho rằng: “Rosicky là cơn lốc. Anh ấy di chuyển khắp sân và khiến bạn mệt mỏi khi cố đuổi theo”.
Tính linh hoạt và tinh thần đồng đội
Rosický có thể chơi tiền vệ tấn công, tiền vệ trung tâm, hoặc lệch cánh, với trung bình 1,4 lần tắc bóng mỗi trận, thể hiện tinh thần đồng đội (FBref.com). The Guardian nhấn mạnh rằng anh thường hy sinh vị trí để tạo không gian cho các đồng đội như Robin van Persie hay Cesc Fàbregas. Sport.cz ca ngợi vai trò thủ lĩnh của anh ở đội tuyển Czech, dẫn dắt đội vào bán kết Euro 2004.
Thủ môn Petr Čech khẳng định: “Tomas là trái tim của đội tuyển Czech. Anh ấy chơi vì đồng đội, luôn đặt tập thể lên trên”. Còn HLV của CH Czech Karel Brückner nói: “Rosicky là linh hồn của đội. Cậu ấy không chỉ tài năng mà còn truyền cảm hứng cho mọi người”. Tiền vệ thủ quân Liverpool Steven Gerrard cũng thèm thuồng: “Rosicky là mẫu cầu thủ bạn muốn có trong đội. Anh ấy làm mọi thứ để đội bóng chiến thắng”.
Hạn chế
The Guardian chỉ ra rằng chấn thương là “kẻ thù lớn nhất” của Rosicky, khiến anh không bao giờ chơi quá 30 trận Premier League trong một mùa. Anh nghỉ 18 tháng từ 2008-09 do chấn thương gân kheo, và liên tục gặp vấn đề ở mắt cá, gót chân. Kicker nhận xét rằng thể chất mỏng manh của Rosicky (cao 1,78m, nặng 65kg) khiến anh khó chịu được lối chơi rắn của Premier League. Süddeutsche Zeitung lưu ý rằng anh đôi khi thiếu sự ổn định trong khâu dứt điểm, với chỉ 28 bàn trong 247 trận cho Arsenal.
Emmanuel Adebayor nhận xét: “Tomas là thiên tài, nhưng chấn thương khiến anh ấy không thể hiện hết tài năng. Thật đáng tiếc”. HLV Arsène Wenger cũng đồng tình: “Nếu không có chấn thương, Rosicky có thể là một trong những tiền vệ xuất sắc nhất thế giới”. Ngay cả trung vệ đội trưởng Chelsea John Terry cũng cho rằng: “Rosicky rất nguy hiểm, nhưng chấn thương khiến anh ấy không thể duy trì phong độ đỉnh cao”.
Di sản
Tomas Rosicky là biểu tượng của bóng đá Czech và sau khi anh giải nghệ thì đội tuyển đã sa sút vì không thể lấp khoảng trống quá lớn. The Guardian nhấn mạnh rằng anh là “nghệ sĩ sân cỏ”, được CĐV Arsenal yêu mến vì phong cách lãng tử và tinh thần chiến đấu. Kicker gọi anh là “viên ngọc” của Dortmund, trong khi Sport.cz xem anh là người kế thừa Pavel Nedvěd, dù không đạt được tầm vóc tương tự do chấn thương.
Sau khi giải nghệ, Rosicky trở thành giám đốc thể thao của Sparta Prague, góp phần phát triển bóng đá trẻ Czech. Anh cũng là một “rocker” ngoài đời, thường chơi guitar điện trong các buổi biểu diễn của ban nhạc Tri Sestry. The Athletic ví vón rằng Rosicky là “bản giao hưởng dang dở”, nhưng tình yêu của CĐV dành cho anh là “vô bờ bến”. iDNES.cz cũng đồng tình khi viết: “Rosicky là nghệ sĩ trên sân cỏ, người biến mỗi trận đấu thành một bản nhạc cổ điển”.
=>Xem thêm:
Nguồn: Bongdalu
