Trong dòng chảy hỗn loạn của lịch sử bóng đá châu Âu, EURO 2004 mãi mãi là một cột mốc kỳ lạ, chấn động và đầy ám ảnh. Đó không chỉ là giải đấu của những cú sốc, mà là một biên niên sử của niềm tin bị phản bội, của những thế hệ được gọi là “vàng” – rồi tan vỡ trong khoảnh khắc định mệnh.
Đó cũng là hành trình phi thường của kẻ bị coi thường nhất – Hy Lạp – đội bóng đã làm đảo lộn mọi lý thuyết về chiến thắng.
Thế hệ vàng, giấc mộng lớn, và những tan vỡ không báo trước
EURO 2004 là nơi hội tụ của những thế hệ ưu tú bậc nhất. Anh với Beckham, Gerrard, Scholes, Rooney; Bồ Đào Nha với Figo, Rui Costa, Deco, Ronaldo; Cộng hòa Séc với Nedved, Baros, Rosicky, Poborsky.
Tất cả cùng bước vào giải đấu trong ánh hào quang kỳ vọng. Nhưng tất cả, không trừ một ai, đều ngã xuống trước Hy Lạp – một đội bóng không có siêu sao, không có kỳ vọng, không có truyền thống vô địch.
Người Bồ Đào Nha chi hơn 400 triệu bảng để xây dựng 10 sân vận động phục vụ giải đấu – một con số gây tranh cãi khi đất nước đang lâm vào khủng hoảng kinh tế. Còn Scolari, nhà vô địch World Cup 2002, đến để thay đổi số phận bóng đá Bồ Đào Nha. Ông tái thiết đội tuyển, loại bỏ công thần, trao cơ hội cho lứa trẻ, đặt niềm tin vào cậu trai 19 tuổi Cristiano Ronaldo – nhưng cái giá ông phải trả là sự hoài nghi và chia rẽ.
Trong trận khai mạc, Bồ Đào Nha thất bại 1-2 trước Hy Lạp. Một gáo nước lạnh giội thẳng vào tham vọng của đội chủ nhà. Nhưng Hy Lạp không đá để đẹp – họ đá để sống sót. Và họ đã tồn tại, bất chấp mọi quy luật bóng đá hiện đại.
Người Anh đến giải với sự lạc quan cao độ. Họ có lực lượng mạnh nhất trong hơn một thập kỷ, và sở hữu hiện tượng tuổi teen Wayne Rooney. Nhưng khi Rooney rời sân trong nước mắt ở tứ kết với Bồ Đào Nha, giấc mơ cũng theo đó đổ vỡ.
Trận cầu ở Lisbon hôm ấy như một bản giao hưởng buồn. Beckham đá hỏng luân lưu, Ricardo trút bỏ găng tay để cản phá cú sút quyết định, rồi tự mình sút tung lưới Anh. Bi kịch lặp lại, và lần này thậm chí còn cay đắng hơn khi đến từ một cầu thủ của… đối thủ.
Trọng tài Urs Meier, người từ chối bàn thắng của Sol Campbell, trở thành đối tượng công kích. Gia đình ông bị dọa giết, phải sống trong lo sợ. EURO 2004 không chỉ tàn nhẫn với cầu thủ – nó phơi bày cả những góc tối của truyền thông và sự cuồng nộ của đám đông.
Không đội bóng nào chơi quyến rũ và mạnh mẽ như Cộng hòa Czech tại giải đấu năm ấy. Họ hạ Đức, vượt qua Hà Lan trong trận đấu hay nhất giải, và đánh bại Latvia bằng đội hình dự bị. Milan Baros bùng nổ với 5 bàn, Nedved dẫn dắt như một nhạc trưởng đích thực.
Thế rồi ở bán kết, họ vấp phải tảng đá mang tên Hy Lạp. Nedved chấn thương rời sân. Rosicky sút trúng xà ngang. Và trong hiệp phụ, Dellas đánh đầu ghi bàn vàng – một khoảnh khắc bóp nghẹt tất cả những ai yêu bóng đá tấn công.
Với Cộng hòa Czech, thất bại ấy đau không phải vì thua, mà vì họ xứng đáng hơn thế.
Phép màu không lặp lại
Trận chung kết là cơn mơ chưa kịp nở với Bồ Đào Nha. Trước biển người trên sân nhà, Ronaldo bật khóc sau trận. Figo lặng lẽ rời sân trong lặng thinh. Bồ Đào Nha có tất cả, sân nhà, lực lượng, một ngày nghỉ nhiều hơn – nhưng vẫn thua Hy Lạp thêm một lần nữa.
Bàn thắng duy nhất của Charisteas – lại từ một tình huống cố định – như một dấu ấn định mệnh. Không ai ngờ đội bóng từng thua Albania ở vòng loại lại có thể nâng cúp vô địch châu Âu.
Sau này, Stelios Giannakopoulos từng nói với BBC: “Tôi nghĩ sau chức vô địch, mọi thứ sẽ thay đổi, nhưng không. Mọi thứ vẫn như cũ.”
Quả thực, bóng đá Hy Lạp không cất cánh sau đó. Họ không sản sinh thêm thế hệ kế cận, giải VĐQG nội địa tiếp tục chìm trong khủng hoảng. EURO 2004 trở thành đỉnh cao cô lập – một khoảnh khắc bất khả tái hiện.
Mỗi lần nghe lại giai điệu “Good Luck” vang lên trên sóng BBC, hình ảnh Lisbon rực nắng, cỏ xanh mướt, Ronaldo tóc sơn vàng bật khóc, Beckham gục đầu, Baros ôm mặt… tất cả như thước phim tua lại.
EURO 2004 không phải là giải đấu hoàn hảo về mặt chuyên môn. Nhưng nó là giải đấu khiến người ta cảm thấy – và không bao giờ quên. Đó là nơi bóng đá thoát khỏi khuôn khổ logic, nơi mọi lý thuyết đều bất lực trước tinh thần tập thể và kỷ luật sắt đá.
Đó là nơi những thế hệ vàng vỡ mộng. Nhưng cũng là nơi Hy Lạp sống mãi trong lịch sử – không vì danh hiệu, mà vì niềm tin vào điều không tưởng. EURO 2004 là một mùa hè không thể lặp lại – nơi ký ức không chịu ngủ yên.
Nguồn tin: Bongdalu
