Bóng đá không chỉ là một môn thể thao – đó là cảm xúc, là những khoảnh khắc bùng nổ không thể kiểm soát, và là nơi những hành động ngẫu hứng có thể tạo nên lịch sử. Tuy nhiên, khi sự bùng nổ cảm xúc vượt ra ngoài ranh giới của sự chuẩn mực, nó đôi khi cũng buộc các cơ quan quản lý phải đặt ra những giới hạn.
Một trong những giới hạn nổi bật nhất của bóng đá hiện đại chính là lệnh cấm cầu thủ cởi áo ăn mừng bàn thắng – một quy định tưởng chừng đơn giản nhưng lại có lịch sử thú vị và đầy tranh cãi, bắt nguồn từ một trong những khoảnh khắc đáng nhớ của Diego Forlán.
Khoảnh khắc lịch sử
Ngày 17 tháng 6 năm 2002, tại World Cup tổ chức ở Hàn Quốc – Nhật Bản, Uruguay đối đầu với Senegal trong một trận đấu nghẹt thở tại vòng bảng. Trận đấu đó không chỉ được nhớ đến bởi tỷ số hòa 3-3 đầy kịch tính, mà còn bởi một khoảnh khắc ăn mừng có phần kỳ lạ và… kéo dài hơn dự tính từ Diego Forlan. Sau khi ghi bàn thắng quan trọng, Forlan, trong một khoảnh khắc tràn đầy cảm xúc đã cởi áo, vẫy tung trên không và chạy một vòng quanh sân. Hình ảnh ấy ngay lập tức được truyền hình toàn cầu ghi lại, trở thành biểu tượng cho sự tự do biểu đạt cảm xúc của các cầu thủ.

Tuy nhiên, FIFA lại không thấy điều đó là hoàn toàn tích cực. Sự cố của Forlan khiến các nhà điều hành của FIFA lo ngại. Họ lập luận rằng hành động cởi áo có thể dẫn đến những hệ quả ngoài mong muốn, từ việc mất thời gian thi đấu đến những thông điệp không phù hợp được in trên áo trong của cầu thủ. Không lâu sau, FIFA ban hành lệnh cấm cầu thủ cởi áo ăn mừng bàn thắng, đưa hành vi này vào danh mục “hành vi phi thể thao” và kèm theo một thẻ vàng cảnh cáo cho bất kỳ cầu thủ nào vi phạm.
Vì sao cởi áo ăn mừng lại bị cấm?
Từ góc nhìn của các CĐV, việc cởi áo ăn mừng là điều hoàn toàn tự nhiên – thậm chí được xem như biểu tượng của sự bùng nổ cảm xúc. Hình ảnh Thierry Henry, Lionel Messi, Cristiano Ronaldo hay Mario Balotelli cởi trần giơ cao chiếc áo đấu của mình sau những bàn thắng quan trọng đã khắc sâu vào tâm trí người hâm mộ.
Tuy nhiên, FIFA đã liệt kê một loạt lý do cho quyết định gây tranh cãi này. Những màn ăn mừng quá đà khiến trận đấu bị kéo dài, ảnh hưởng tới nhịp độ của trận và lịch thi đấu chặt chẽ. Tiếp đến, cầu thủ có thể mặc áo trong in khẩu hiệu chính trị, tôn giáo hoặc thương mại. FIFA vốn muốn giữ bóng đá “sạch” khỏi các thông điệp ngoài thể thao.
Bên cạnh đó, cởi áo có thể bị xem là hành vi phản cảm ở một số nền văn hóa. Với quy mô toàn cầu của các giải đấu FIFA, việc duy trì sự “an toàn văn hóa” là rất quan trọng. Sau hành động cởi áo, nhiều cầu thủ có thể trượt cỏ, trèo rào, hoặc lao ra khán đài – những hành vi nguy hiểm cho chính họ và CĐV.
FIFA chính thức đưa quy định vào Luật Bóng Đá năm 2004, và từ đó đến nay, luật này vẫn được duy trì. Tất cả các cầu thủ, dù ở bất kỳ cấp độ nào, nếu cởi áo khi ăn mừng bàn thắng đều sẽ nhận thẻ vàng ngay lập tức, bất chấp tính chất của bàn thắng đó quan trọng ra sao.
Phản ứng của giới cầu thủ và người hâm mộ
Ngay từ khi được ban hành, luật cấm này đã gây ra không ít tranh cãi. Nhiều cầu thủ cho rằng việc phạt thẻ chỉ vì một hành động đầy cảm xúc là quá khắt khe. Thierry Henry từng nói: “Khi bạn ghi bàn, bạn không nghĩ. Bạn sống trong khoảnh khắc ấy. Làm sao có thể kìm nén được sự phấn khích?”
Cristiano Ronaldo, người nổi tiếng với những màn cởi áo khoe cơ bắp, cũng từng nhiều lần nhận thẻ vàng vì điều này, dù anh biết rõ quy định. Nhưng trong những thời khắc định đoạt số phận của trận đấu hay cả mùa giải, cảm xúc luôn thắng lý trí.

Không ít người hâm mộ cũng cho rằng quy định này “giết chết cảm xúc” của bóng đá – môn thể thao vốn hấp dẫn nhờ sự kịch tính và bùng nổ. Họ đặt câu hỏi: nếu một cầu thủ bị truất quyền thi đấu sau khi nhận thẻ vàng thứ hai vì cởi áo ăn mừng, liệu điều đó có công bằng không?
Một số trường hợp điển hình bị phạt vì cởi áo
Sau khi ghi bàn cho Barcelona vào năm 2020, Messi cởi áo để bày tỏ lòng kính trọng tới Diego Maradona bằng cách mặc chiếc áo của Newell’s Old Boys bên trong. Dù mang tính tưởng niệm, anh vẫn nhận thẻ vàng.
Một trường hợp khác là Mario Balotelli. Trong trận bán kết Euro 2012 gặp Đức, Balotelli ghi bàn và cởi áo, đứng như tượng với cơ bắp căng tràn – hình ảnh trở thành biểu tượng nhưng cũng khiến anh ăn thẻ vàng. Siêu sao Cristiano Ronaldo cũng từng nhận án phạt vì cởi áo ăn mừng. Sau khi chọc thủng lưới Barcelona ở Siêu Cúp Tây Ban Nha 2017, Ronaldo cởi áo ăn mừng, nhận thẻ vàng đầu tiên. Ngay sau đó anh bị thẻ vàng thứ hai vì lỗi ăn vạ, và bị truất quyền thi đấu.
Lệnh cấm có còn phù hợp trong bóng đá hiện đại?
Gần đây, có những ý kiến kêu gọi FIFA nên xem xét lại lệnh cấm này, cho phép một số ngoại lệ – đặc biệt là khi cầu thủ muốn tưởng nhớ ai đó, hoặc khi ăn mừng trong những trận cầu lịch sử. Một số chuyên gia luật bóng đá đề xuất phương án “phạt tiền thay vì thẻ vàng” hoặc chỉ áp dụng thẻ khi hành vi ăn mừng mang tính khiêu khích, không phù hợp.
Tuy nhiên, FIFA vẫn giữ nguyên quan điểm. Trong một thông cáo năm 2023, họ cho rằng: “Cảm xúc là một phần của bóng đá, nhưng luật lệ tồn tại để giữ cho trận đấu công bằng, an toàn và văn minh. Cởi áo ăn mừng, dù vô hại trong mắt nhiều người, có thể mở ra cánh cửa cho những hành vi không thể kiểm soát.”
Nguồn tin: Bongdalu