Ngày 6/11/1982, Ian Rush biến Goodison Park thành sàn diễn riêng khi ghi 4 bàn vào lưới Everton. Trong kỷ nguyên bóng đá đầy so sánh, cú poker ấy vẫn nhắc nhở rằng tốc độ, bản năng và sự lạnh lùng của một sát thủ thực thụ thì không bao giờ lỗi thời.
Kẻ gieo ác mộng cho Everton
Nếu đúng như lời Tổng thống Mỹ Theodore Roosevelt từng nói rằng “so sánh là kẻ cắp của niềm vui”, thật khó hiểu vì sao thế giới bóng đá – đặc biệt là những khán giả mê hoài niệm – vẫn không thể dừng việc đặt các thế hệ lên bàn cân. Ai nhanh hơn? Ai giỏi hơn? Ai sẽ tỏa sáng nếu đặt từ thập niên 80 sang Premier League hiện đại? Những câu hỏi không bao giờ có lời đáp chính xác, nhưng vẫn làm ta mê mải.
Vì bóng đá là thứ không ngừng sinh sôi – chiến thuật đổi thay, luật chơi biến hóa, cầu thủ hôm nay chạy nhiều hơn, nhanh hơn, rắn hơn, nhưng cũng dễ bị cuốn vào guồng máy khắc nghiệt của số liệu và công nghệ phân tích. Thế nên đôi khi, nhìn lại một hình ảnh như Ian Rush ngày 6/11/1982, ta mới thấy: có những giá trị vượt thời gian, có những tốc độ và bản năng mà nếu ném vào bóng đá hôm nay, vẫn khiến mọi hàng thủ phải toát mồ hôi lạnh.
Trận derby Merseyside mùa 1982/83 diễn ra trong bối cảnh lạ kỳ. Liverpool vẫn đang băng băng trên đường bảo vệ ngôi vương, nhưng riêng Rush thì chưa thật sự bùng nổ. Trước cuộc đụng độ Everton, anh mới ghi 4 bàn sau 12 vòng – con số không tồi, nhưng chưa xứng với hình bóng sát thủ mà người ta kỳ vọng ở chàng trai 22 tuổi với vóc dáng gầy gò ấy.
Và rồi Goodison Park, gió lạnh và ồn ào, trở thành nơi mọi thứ bùng nổ. Ngay phút 11, Rush lần đầu cho thấy anh sẽ biến buổi chiều này thành ác mộng của Everton. Alan Hansen – trung vệ trứ danh nhưng có đôi chân mềm mại hiếm có – cắt bóng, vượt qua McMahon rồi rót một đường chuyền xé toang hàng thủ áo xanh.
Rush chỉ cần chớp lấy khoảnh khắc, không chạm bóng rườm rà, dứt điểm ngay bằng chân trái – chân không thuận – để hạ gục Neville Southall, người đồng đội ở tuyển xứ Wales. Số ít CĐV Everton có mặt hôm đó chắc không ngờ, đây mới chỉ là màn khởi động.
Khi Glenn Keeley nhận thẻ đỏ vì kéo Dalglish, thế trận đã được định đoạt. Nhưng ít ai biết rằng trong những phút ấy, Rush còn làm sống dậy nỗi sợ mà suốt một thập kỷ tiếp theo, Everton sẽ mang theo mỗi khi nhìn sang nửa đỏ Merseyside.
Cú đúp đến ở đầu hiệp hai, từ một kịch bản quen thuộc: Hansen mở bóng, Rush di chuyển thông minh, đón bóng và sút, bóng chạm chân đổi hướng, Southall chỉ còn biết đứng nhìn. Mark Lawrenson thêm một bàn để trận đấu chính thức biến thành màn hủy diệt. Nhưng với Rush, thế vẫn chưa đủ.
Phút 71, Dalglish chọc khe, Rush vượt qua hậu vệ như cơn gió, đối mặt Southall lần nữa. Cú sút đập cột, nhưng chính pha lao người đá bồi từ góc hẹp mới thật sự khiến Goodison chết lặng. Thời điểm đó, Rush mới 22 tuổi, cái dáng cao lêu khêu, mái tóc xoăn lòa xòa, gương mặt có phần bẽn lẽn khi ăn mừng – nhưng mỗi pha chạm bóng lại là một nhát dao cắt phăng hy vọng đối thủ.
Khi Everton còn chưa kịp hoàn hồn, Sammy Lee – người vẫn thường bị lầm tưởng chỉ biết “bám váy” Dalglish – cướp bóng, lao từ phần sân nhà rồi bấm một đường chuyền như đặt. Rush xuất hiện, nước rút biến hàng thủ Everton thành những khúc gỗ chậm chạp.
Lần này, Southall chẳng còn hy vọng, cú chạm tinh tế biến tỷ số thành 5-0, riêng Rush có cho mình bốn bàn. Từ ngày Fred Howe lập poker vào lưới Everton năm 1935, Anfield đã chờ hơn nửa thế kỷ để chứng kiến một “gã đồ tể” mới xuất hiện.
Bóng đá đã khác, nhưng ác mộng thì còn mãi
Nhiều người trẻ hôm nay, khi xem lại băng hình cũ, thường cười khẩy: “Đá thế thì sang Premier League bây giờ làm sao trụ nổi?” Nhưng thử tưởng tượng xem: một Ian Rush 22 tuổi, bứt tốc chỉ cần đúng một bước để bỏ hậu vệ lại sau lưng, xử lý gọn gàng chỉ bằng vài nhịp chạm. Tốc độ ấy, bản năng ấy, nếu đặt giữa những hàng thủ chơi kèm người giãn rộng như hiện tại, liệu ai đủ tỉnh táo để khép góc?
Bóng đá hôm nay là câu chuyện của máy đo GPS, của xG, của pressing block và hàng tá thông số. Nhưng bóng đá của Rush hôm đó – bóng đá của cảm giác, của khoảnh khắc giật lùi rồi bứt lên như tên bắn, của đôi chân không có bóng vẫn nguy hiểm gấp bội – thứ đó vẫn không bao giờ lỗi thời.
Sau Goodison Park chiều gió lạnh năm 1982, Ian Rush bước sang một đẳng cấp khác. Một tuần sau, anh lập tiếp hat-trick vào lưới Coventry. Mùa đó, Liverpool nhẹ nhàng vô địch, Bob Paisley khép lại triều đại vàng.
Và Rush – từ chàng tiền đạo xứ Wales lầm lì, vụng về khi cầm mic phỏng vấn – trở thành hung thần chính thức của Everton, ghi 25 bàn trong derby Merseyside, con số chưa ai phá nổi cho tới tận hôm nay.
Đôi khi, chúng ta cứ mải so Rashford hay Salah nhanh hơn, Kane hay Haaland hiệu quả hơn. Nhưng rồi sẽ có lúc, khi lục lại các video cũ, ta lại tự hỏi: liệu có còn ai đá bóng như Rush nữa không? Không phải chỉ là ghi bốn bàn – mà là cách anh gieo rắc nỗi sợ bằng tốc độ, sự lạnh lùng và cái cách biến một trận derby rực lửa thành sàn diễn của riêng mình.
Bóng đá sẽ luôn đổi thay. Nhưng hình ảnhRush, tóc bay trong gió, áo số 9 đỏ rực lao qua những đôi chân áo xanh đang hoảng loạn – đó là thứ để mọi CĐV Liverpool có thể mỉm cười mỗi khi ai đó hỏi: Premier League bây giờ nhanh hơn, mạnh hơn – nhưng liệu có còn ai mang hồn sát thủ nhưRush?
Câu trả lời, đôi khi, chẳng cần phải nói thành lời. So sánh thì vẫn là “kẻ cắp của niềm vui”, nhưng ký ức thì không. Và trong ký ức của mọi Liverpudlian, cú poker của Rush năm 1982 vẫn là một báu vật không ai có thể đánh cắp.
Bởi vì, có thể bóng đá sẽ luôn đổi thay, nhưng nỗi sợ mà Ian Rush gieo cho Everton ngày đó – thì chắc chắn sẽ còn sống mãi.
Nguồn tin: Bongdalu
